CRTEŽ KAO OSNOVA LIKOVNOSTI

Dnevni list „Vijesti“

Likovna kritika

U kotorskoj galeriji „Stari grad“, priređena je druga samostalna izložba mladog crnogorskog slikara Branka Mrdaka. Mrdak je rođen 1977.god. u Podgorici, a Fakultet likovnih umjetnosti završio je na Cetinju 2000. god. U klasi profesora Nikole Gvozdenovića. Iste godina upisuje posdiplomske studije na fakultetu primijenjenih umjetnosti u Beogradu, na odsjeku zidno slikarstvo u klasi profesora Slobodana Đuričkovića. Izlagao je više puta kolektivno u našoj zemlji, a član je ULUCG od 2001. god.Profesor je u srednjoj likovnoj školi“Petar Lubarda“ na Cetinju. Mrdakovu kotorsku izložbu prati preklopni kolorni katalog.
U atraktivnom izlagačkom prostoru na „Trgu od oružja“, prezentirano je petnaestak recentnih ostvarenja ovog slikara, realizovanih kombinovanom tehnikom na akvarelnom papiru.
Mrdakovo inspirativno polazište, ili bolje rečeno, njegove početne paradigmatske sekvence vezane su za abiotičke predstavnike morskih dubina. Njega prije svega interesuje vretenasta, ribolika forma, oličena u ogromnoj glavi i klinastom trupu. Svakako , sve je to kod njega prevashodno prepostavka, kako bi se u daljolj razgradnji te fundirane paradigme razvili interesantni asocijativni sklopovi, a kadkad i poluapstraktni sadržaji. Upravo zbog takko odabranog, uslovno rečeno, motivisanog predloška reklo bi se da Mrdaku bolje leži horizontalna nego vertikalna forma. U osnovnompostupku – zapravo u likovnom rukopisu, ali ne i hromatskim vrijednostima – kao da se prepoznaju izvjesni nataloženi, iskustveni slojevi jednog našeg maestra, koji je takođe bio vezan za more i njegovu floru i faunu.
Suština efektnosti njegovih eksplikata leži u premisi koja se najsažetije može iskazati kao jedna od najbitnijih prepostavki likovnih umjetnosti, a to je njegovo veličanstvo, crtež. U egzekutivnom postupku Mrdak se prevashodno koristi značajnim crtačkim iskustvima. Međutim, bilo bi apsolutno neparvedno Mrdakove radove podvesti samo pod tu nomenklaturu. S toga i smatram da se njegovi eksplikati najgeneralnije mogu okarakterisati kao svojevrsni, autohtoni radovi na papiru.
U kompozicionom smislu, njegova su centralno tretirana jezgra veoma snažno usidrena za eksperimentalno polje, središnje, malo izmješteno, translatorno ili pak dijagonalno, ali jednom riječju može se govoriti o veoma dobro izbalansiranoj kompoziciji. Zapravo, tako snažno, moćno i smireno mogu djelovati samo oni kompozicioni sklopovi koji proizliaze iz značajnih crtačkih iskustava. Kod ovih Mrdakovih ostvarenja, po pravilu, centralni sublimat je izuzetno bogat i raskošan, kako po formi, linearitetu, hromatici tako i po taktilnim vrijednostima. Uslovno rečeno pozadina, zapravo drugi plan, je izuzetno smiren i forsiran neutralnim, odnosno postavljen opštim, generalnim i pratećim. Tako se sve ili gotovo sve posebnosti reflektuju iz osnovnog jezgra eksponata. A u jezgru se smjenjuje crtež perom i tušem, lavaže, prskanja, otiskivanje, krejon u boji sepije, seciranje mase curećom, bijelom hromatskom supstancom... Sve to čini Mrdakova recentna ostvarenja slojevitim, bogatim i veoma likovno zrelim.

Slobodan Slovinić